Đối thoại trực tuyến với nhạc sĩ Phạm Duy, trên website nhacSO.net lúc 14h30 chiều ngày 9/8/2007.
Năm nay đã 85 tuổi, Phạm Duy được coi là một trong những cây đại thụ của nền âm nhạc nước nhà còn lại. Và tháng 5/2005, Phạm Duy đã chính thức trở về định cư ở Việt
Nội dung cuộc đối thoại:
xuanbich - Kính gửi nhạc sĩ Phạm Duy!
Cháu cảm ơn ông!
Nhạc sĩ Phạm Duy
Nhận định của anh cũng đúng thôi. Tôi già rồi, không còn trẻ, không còn chất tươi mát nữa. Nhưng ca từ của tôi về già nó giản dị hơn trong khi lúc còn trẻ thiên về sự nhiệt tình mà người già thì lại muốn đằm lại.
Cháu là sinh viên, nghe nhạc của bác từ nhỏ do ca sĩ Thái Thanh, Tuấn Ngọc hát. Cháu rất vui vì sự trở về của bác. Bác có bao giờ nghĩ sẽ làm một chương trình dành cho sinh viên không ? (với giá vé tương đối tụi cháu có thể đi xem được) để khôi phục lại những gì đã mất trong lòng giới trẻ Việt
Nhạc sĩ Phạm Duy
Đó là bài của tôi nhan đề là "Nắng chiều rực rỡ".
Tôi trở về nước không phải để làm cái gì cả mà chỉ để nghỉ ngơi sau một cuộc đời quá ư vất vả. Hơn nữa, tôi có muốn hát ở đâu thì cũng phải xin phép như mọi người mà tôi thì rất lười xin phép.
Cháu chào bác Phạm Duy! Từ khi về Việt Nam, bác đã sáng tác được bài nào chưa ạ ?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Nhiều chứ, 10 bài rồi, nhan đề MƯỜI BÀI
Pham Hung Quoc Kha -Xin hoi nhac sy Pham Duy
Kính thưa Bác Phạm Duy,
Cháu được nghe rất nhiều bài mà bác sáng tác từ thuở còn nhỏ, những bài như Ông Trăng Xuống Chơi Cây Cau, hay bài Em Bé Quê. Những bài hát này có ảnh hưởng rất nhiều đến tuổi thơ của chúng cháu (cháu sinh năm 1972). Gần đây theo cháu được biết những bài này đã được cho phổ biến tại Việt Nam, vì thế, cháu cũng ước mong con cháu của mình sẽ được nghe những bài này. Thú thật là những bài của bác có tác động rất nhiều đến tình cảm yêu quê hương Việt Nam mình, và cảm xúc về những cái đẹp của đất nước qua từng lời của bác thật mạnh mẽ. Khi lớn hơn, cháu cũng nghe nhiều ca sỹ khác nhau hát các bài do bác sáng tác. Anh Tuấn Ngọc hát bài Kỷ Niệm của bác thật hay. Bạn bè cháu, khi có dịp chia sẻ, thậm chí có những người có tuổi đời nhỏ hơn cháu rất nhiều, những người ở thế hệ 8X, họ đều có chung nhận định là nghe bài hát này, tình cảm yêu quê hương, yêu con người, và nói chung là tính nhân bản của con người Việt thật đẹp và đáng trân trọng. Cháu có mua các sản phẩm karaoke của nhãn hiệu California, nơi có các bài hát của bác, cháu thấy cách hòa âm bài Kỷ Niệm, chưa thể hiện hết tình cảm ấy. Trong khi cháu nghe anh Tuấn Ngọc hát, tình cảm rất dâng trào, đầy cảm xúc. Thưa bác, có khả năng nào, bác hãy giữ cách hòa âm mà anh Tuấn Ngọc đang sử dụng để phối cho bài Kỷ Niệm trong máy karaoke, cũng như các chương trình khác mà bác sẽ tổ chức không ạ.
Xin chân thành cám ơn bác. Cám ơn vì có bác mà nền âm nhạc Việt Nam của chúng ta có những ca khúc thật hay, sâu sắc, và nhiều ý nghĩa để sống.
Trân trọng,
PHQK
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi không chịu trách nhiệm về những người sản xuất ra những bản nhạc dùng trong karaoke. Vả lại, ý kiến riêng của tôi là karaoke nó làm dung tục hóa nhạc của những nhạc thuộc loại quí báu và cao quí.
PVan
Được biết thân phụ của ông là nhà văn Phạm Duy Tốn
Cháu muốn được biết là ông Phạm Duy Tốn có ảnh hưởng gì đến sự nghiệp hoạt động nghệ thuật sau này của nhà ông Phạm Duy hay không?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Có chứ, tôi thừa hưởng được tinh thần xã hội của bố tôi và tính hài hước của ông nữa.
Nguyễn Thanh Hòa: Tuy cháu còn trẻ, lức tuổi chỉ thích nghe nhạc trẻ nhưng ở đây Cháu rất thích nhạc của bác Duy và nhạc của nhạc sỹ sáng tác trước 1975.
Bác có thể cho cháu hỏi một câu ngắn. Động cơ nào mà Bác từ bỏ quê hương ra đi và động cơ nào lại trở về lại quê hương.
Có phải bài hát "Chiến sĩ vô danh" là Bác sáng tác phải ko?. Nếu đúng vậy thì trong bài hát có đoạn "gương Anh Linh đã bao lần vẫy máu" vậy anh Linh trong này là ai?
Nhạc sĩ Phạm Duy:
Lí do để tôi phải rời bỏ quê hương là vì thời cuộc. Lí do tôi trở lại quê hương là vì tôi không thể nào sống xa quê hương được thì phải có lúc trở về. "Anh Linh" không phải là một ông nào mà là sự linh thiêng. Tôi soạn "Chiến sĩ vô danh" từ năm 1945.
Gởi nhạc sĩ Phạm Duy
Cháu xin gởi đến nhạc sĩ Phạm Duy lời tri ân về những cống hiến của ông đối với nền tân nhạc Việt
Thu (Vancouver, Canada)
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi xin cảm ơn và không dám nhận những tri ân của ai cả, bổn phận của ca nhân là phải phục vụ con người và xã hội và soạn xong bài nào là tôi quên nó luôn. Tôi đã biểu lộ sự muốn quên ra bằng những lời trong cuốn "Hồi kí 4".
Minh Mẫn -Nhạc sĩ Phạm Duy
Cháu đã được nghe album của anh Đức Tuấn "Đức Tuấn hát tình ca Phạm Duy", và cháu rất thích album này. Vậy ông có nhận xét gì về anh Đức Tuấn khi anh ấy quyết định hát các ca khúc của ông không?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi rất mừng là Đức Tuấn đại diện của thế hệ trẻ vẫn còn biết và hát nhạc Phạm Duy bởi vì nếu nhạc của tôi chỉ được người già biểu diễn thì tôi chết từ lâu.
Gửi nhạc sĩ Phạm Duy
Thưa ông Phạm Duy, cho con xin hỏi, nếu như ông được "đi lại từ đầu", ông có chọn con đường nhạc sĩ hay không, hay ông sẽ đi 1 con đường khác ?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Không, vẫn là con đường của một ca nhân Việt Nam nhưng trong quá trình hành nghề tôi gặp nhiều sự hiểu lầm cho nên tôi xin "đi lại từ đầu"
Thụy
Cháu muốn hỏi ông hoàn cảnh nào mà ông lại viết nên ca khúc Nước Mắt Mùa Thu để tặng Lệ Thu???
Ngoài Lệ Thu ra thì còn ca sĩ nào được ông viết nhạc để tặng hay không?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi không soạn "nước mắt mùa thu" để tặng riêng cô Lệ Thu. Bài đó hát về thân phận người trong đó có cả người ca sĩ không tên không tuổi. Có thế thôi. Tôi chỉ có tặng vợ tôi hai bài nhạc mà thôi. Đó là bài "Chú Cuội" và "Đêm Xuân"
Gửi nhạc sĩ Phạm Duy
Thưa ông Phạm Duy, cho con xin hỏi, nếu như ông được "đi lại từ đầu", ông có chọn con đường nhạc sĩ hay không, hay ông sẽ đi 1 con đường khác ?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Không, vẫn là con đường của một ca nhân Việt Nam nhưng trong quá trình hành nghề tôi gặp nhiều sự hiểu lầm cho nên tôi xin "đi lại từ đầu"
Cháu đã được nghe bài Thiên Duyên Tình Mộng của bác và cháu thật sự thất vọng
Đây là 1 bài ca đầy màu thể xác, khác hẳn với những bài tình ca trứ danh của bác..
Nhạc sĩ Phạm Duy
Không, tôi không có bài hát nào mang tên Thiên Duyên Tình Mộng cả, đó là do kẻ xấu bịa đặt thôi…
Dương Tứ - Gửi Ns Phạm Duy!
Tình trong nhạc của ông thật ấm, Nó nồng nồng trong ký ức,trong cảm nhận của thính giả khi đã bắt gặp.Hình như cái "Tình" ấy hiện hữu trong mỗi người và nó rất dễ được đánh thức khi nghe nhạc Phạm Duy. Phần "hồn" của mỗi nhạc phẩm như đã được ông nói thay cho những người đang yêu vậy! Gần lắm! Thật lắm!Cảm nhận của tác giả về cuộc sống, về tình yêu thật nhạy, thật sắc. Những lớp nhạc sỹ về sau không theo kịp, không làm được vì "tình" của họ trong sáng tác hình như thiếu mất 1 phần quan trọng - phần người.
Nhạc sĩ Phạm Duy:
Tôi không quan niệm rằng phải đề cao nhạc không lời. Nhạc của các dân tộc nơi Châu Á thường thường là ca khúc nghĩa là phải có lời để dẫn ý vào lòng người. Tôi không dám nói là đem triết lí vào âm nhạc của tôi nhưng thỉnh thoảng những băn khoăn siêu hình cứ lảng vảng len vào nhạc tôi một cách vô hại.
Xin hỏi thật ngắn gọn,Tôi thích Ông vì ông là 1 Ca Nhân cuả ái tình,Tôi đã nghe và hát rất nhiều các tác phẩm cuả ông,vậy xin hỏi,ở 3 giai đoạn :từ tháng 01/1974 đến 30/04/1974 / Khoảng thời gian ông tạm xa quê hương để sống ở nước ngoài / và thời gian có thể gọi là hơi ngắn ngủi là từ lúc ông trở về lại VN cho đến bây giờ .Ông đã bổ sung vào gia tài sáng tác cuả mình bao nhiêu tác phẩm nữa,và đâu là những tác phẩm tiêu biểu và ưng ý nhất cuả Ông trong 3 giai đoạn ấy,Xin chỉ cho tôi biết trong phạm vi là 1 ca nhân cuả ái tình thôi,vì có lẽ cũng như ông, trong âm nhạc nói riêng và cả các lãnh vực nghệ thuật khác nói chung,tôi không quan tâm đến những chủ đề khác !
Cảm ơn Nhạc Sĩ .
Nhạc sĩ Phạm Duy
Câu hỏi thật khó trả lời một cách gọn ghẽ bởi vì chỉ riêng trong loại tình khúc tôi đã có nhiều loại khác nhau mà tôi không có thì giờ để kể ra ở đây. Tôi mong cuốn sách nhan đề "TÌM HIỂU PHẠM DUY" sớm được ra đời để đáp ứng câu hỏi của ông.
Lớp cháu chắt hôm nay phải nghe những cái gọi là "tình khúc" vừa nhàn nhạt, vừa đùng đục, vừa như vô hồn (khác xa về chất lượng so với tình khúc của thế hệ các ông). Nhạc sỹ có thấy tiếc cho công chúng và cho giới sáng tác hiện nay?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi chưa có thì giờ để nghiên cứu loại tình khúc đương đại. Chỉ thấy đa số tình khúc của tuổi trẻ hiện nay đang mắc bệnh "hình thức chủ nghĩa" (formalisme) nghĩa là hình thức thì xôm tụ nhưng nội dung thì rỗng tuếch.
Con chỉ được nghe nhạc của bác trong khoảng thời gian gần đây thôi. Con không hiểu nhiều về ca từ trong các ca khúc của bác nhưng con thích giai điệu của "Chỉ chừng đó thôi" hay "Ngày xưa Hoàng Thị". Bác có thể giải thích về hai bài hát này được không ạ ?Con chúc bác thật nhiều sức khỏe.
Nhạc sĩ Phạm Duy
Được chứ, "Ngày xưa Hoàng Thị" là tình khúc của học sinh. "Chỉ chừng đó thôi" là một tình khúc có triết lí ở trong đó. Có thể nó là tình khúc của tuổi già chăng ?
72 - xin chào nhạc sĩ Phạm Duy
Đã từ lâu cháu rất yêu những tác phẩm của nhạc sĩ.Dạ cháu xin được hỏi có phải cuộc sống thường nhật của nhạc sĩ luôn là cảm hứng để có những tác phẩm hay đến vậy phải không a.
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi là người may mắn vì không bao giờ tôi tiêu cực trong cuộc sống dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Nói một cách không khoe khoang hay nhũn nhặn giả dối, tôi là người luôn luôn có hạnh phúc.
nguyen canh son - Chinh tri - Xa hoi
Trước khi về nước , ông được coi như một người không mấy thân thiện với đất nước Việt nam. Nhưng khi về nước rồi thì ngược lại . Ông suy nghĩ sao về điều này?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Sai. Tôi không bao giờ không yêu nước Việt
Theo bác thì trong mấy mươi năm qua ai là người hát nhạc Phạm Duy thành công nhất?Và sau này, theo bác thì ai có thể thay thế được tiếng hát Thái Thanh với tình khúc Phạm Duy?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi không cho ai là người hát nhạc tôi hay nhất và tôi nghĩ rằng mỗi thời phải có một người đặc sắc hơn những người khác trong việc biểu diễn nhạc của tôi. Tôi luôn luôn hi vọng có nhiều Thái Thanh chứ không phải chỉ có một.
Bác có kỷ niệm đáng nhớ nào với người vợ quá cố Thái Hằng mà bác muốn chia sẻ với người đời hay không?
Xin lỗi nếu cháu nhắc tới nỗi đau của bác, cháu chỉ nhắc do trước giờ bác khá kín tiếng khi nhắc về những người thân thương của bác
Nhạc sĩ Phạm Duy:
Tôi đâu có kín tiếng khi nói tới người vợ thân yêu và đã quá cố của tôi. Xin mời đọc cuốn "Hồi kí 4" thì sẽ thấy tôi vinh danh người vợ hiền đã cho tôi sống chung 50 năm. Và sự nghiệp của tôi được thành tựu là nhờ người vợ hiền đó. Đó là chưa kể bà Thái Hằng đã cho tôi 8 người con ngoan và có tài về nhạc.
Con rất ấn tượng với hình tượng: Chỉ một chiều lê thê, ngồi co mình trên ghế... của ông trong bài hát Chỉ Chừng Đó Thôi. Vì sao ông lại lấy một hình tượng độc đáo đó cho vào bài hát như vậy? Bài này là do ông sáng tác trong hoàn cảnh nào? Cháu muốn nhắc tới bài hát Chỉ Chừng Đó Thôi
Nhạc sĩ Phạm Duy
Đây là một bài hát nói về số kiếp ngắn ngủi của tình yêu. Tưởng rằng khi không còn gần người yêu nữa thì chỉ chừng một năm thôi là "quên lời trăn trối" nhưng câu cuối vẫn là "cả triệu người yêu nhau, còn ai là không thấu, len giữa u tình sâu, một vài giọt ơn nhau" và "tia sáng thiên đường cao, rọi vào ngục tim nhau".
Người nghệ sĩ nổi danh thường thường tăm tiếng đi đôi với tai tiếng.Vậy thái độ của ông Phạm Duy ra sao đối với sự tai tiếng này?
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi không bao giờ làm điều gì trái với bổn phận con người nghệ sĩ Việt
Tôi mãi không quên hình ảnh của nhạc sĩ vào những năm 73 - 74 khi ông lên Pleiku trong chương trình CPS và một lần khác ông đã trình diễn cùng nhạc sĩ dân ca James Dust. Bây giờ sau chừng ấy năm đi xa và trở về, bây giờ trong tâm tư ông chất chứa điều gì? Khát vọng điều gì. Âm nhạc của ông đã cho tôi rất nhiều từ thuở còn thơ bé đến ngày trưởng thành, nó đã làm đẹp cho đời tôi. Cảm ơn ông rất nhiều!
Nhạc sĩ Phạm Duy
Tôi rất bằng lòng với những gì tôi đã cống hiến cho đời, không bao giờ tôi hi vọng hay tuyệt vọng bởi vì tôi đã có đủ đề tài để sáng tác và đối tượng để thưởng thức.
